Yerebatan Sarinci - Cysterna Bazyliki w Stambule

"Pałac który zapadł się pod ziemię"


Schodząc w dół, po 55 kamiennych schodach, w powietrzu czuć wilgoć i przyjemny chłód. Im bliżej “magicznej komnaty”, tym mocniej słychać szepty tłumnie gromadzących się turystów i tajemnicze kapanie wody. Po chwili, naszym oczom ukazuje się sala pełna rzędów wysokich bizantyjskich kolumn, odbijających swój wdzięk w płytkim zbiorniku wodnym. Jesteśmy w samym sercu Stambułu.

Cysterna Bazyliki, zwana również Podziemną Cysterną lub Pałacem Yerebatan, jest największą z kilkuset starożytnych cystern ( sztucznych zbiorników na wodę), która wciąż znajduje się pod Stambułem w pobliżu Hagia Sophia.

meduza cysterna stambuł.jpg

Zbiornik jest podziemną komnatą o wymiarach 143 × 65 m, zdolną pomieścić do 80-100 000 m³ wody. Prowadzą do niego 52-stopniowe schody. Sklepienie cysterny jest podparte 336 marmurowymi kolumnami ustawionymi w 12 rzędach po 28 kolumn, wysokimi na 9 m i odległymi od siebie o 4,8 m. Kolumny zostały przeniesione z innych rozbieranych bądź zrujnowanych budowli na co wskazują: różny rodzaj marmuru z którego zostały wykonane, sposób ich obróbki i ich styl – 98 to kolumny korynckie, a pozostałe 238 reprezentują styl dorycki. Zbiornik jest otoczony ceglanym murem o grubości 4,8 m, pokrytym specjalnym rodzajem zaprawy dla odpowiedniej izolacji. Woda do cysterny była dostarczana akweduktami Bozdogan i Malovaz z odległego 19 km od miasta Lasu Belgradzkiego. W zbiorniku wodnym na dnie cysterny, wśród tony monet wrzucanych na szczęście przez turystów z całego świata, pływają zaskakujących rozmiarów ryby. Zgodnie z tablicą informacyjną, znajdującą się przy wejściu do obiektu, początki Cysterny sięgają VI wieku n.e., kiedy to została wybudowana w odpowiedzi na rozkaz bizantyjskiego cesarza Justyniana I. Cysterna miała za zadanie zaopatrywać w wodę pałac cesarski w przypadku wybuchu wojny lub zatrucia wody pochodzącej z akweduktów. Rola Cysterny przygasła po zdobyciu Konstantynopola przez Turków, którzy preferowali wodę z akweduktów ani nie obawiali się oblężenia miasta. Magiczna komnata uległa zapomnieniu aż do połowy XVI wieku.


Kolumna Meduzy

Kolumna meduzy cysterna STambuł.jpg

Przedzierając się, przez tłumnie gromadzących się we wnętrzu komnaty turystów, warto dotrzeć do północno-zachodniej części cysterny, gdzie znajdują się dwie niezwykłe kolumny, których podstawy stanowią wykute bloki z płaskorzeźbą głowy Meduzy. Zdaniem badaczy są to arcydzieła sztuki kamieniarskiej, pochodzące jeszcze z okresu rzymskiego. Meduza to słynna mitologiczna Gorgona, która zamiast włosów na głowie miała węże, a jej mrożące spojrzenie zamieniało żywe istoty w kamień. Paradoksalnie była jednak tak piękna, że zakochał się w niej sam Posejdon. Bez względu na ilość mitów na temat samej Meduzy, jak i teorii na temat powstania oraz symboliki kamiennych bloków, trudno opisać wrażenie, jakie robią one na odwiedzających podziemną komnatę.


Cysterna w literaturze i filmie

W 2016 roku wnętrza Cysterny Bazyliki zostały opisane na stronach najnowszej powieści Dana Browna, pt. “Inferno“. Wiele lat wcześniej, bo już w roku 1963, Cysterna Bazyliki została ukazana w filmie “Pozdrowienia z Rosji“, drugiej oficjalnej produkcji o przygodach agenta Jamesa Bonda. W jednej ze scen James Bond żegluje między kolumnami cysterny, w poszukiwaniu sekretnych drzwi


Podziel się tym postem

Zostaw Komentarz

Subskrybuj